Skip to main content

Kullanım Kılavuzu

Wi-Fi 5 (IEEE 802.11ac) Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Bu makalede standart kısaca açıklanmakta ve önceki Wi-Fi 4 standardına (IEEE 802.11n) kıyasla temel değişiklikler ve özellikler vurgulanmaktadır.

IEEE 802.11ac spesifikasyonunun son sürümü Ocak 2014'te onaylandı. Peki 802.11ac'nin avantajları ve temel özellikleri nelerdir?

  • Kablosuz trafik işlemi 5 GHz frekans bandında gerçekleşir;

  • Kablosuz veri ağının hız ve performansının artırılması;

  • Kanal genişliğinin artırılması;

  • Mekansal akış sayısının artırılması;

  • Yeni ve daha verimli sinyal modülasyonu;

  • Çok Kullanıcılı MIMO teknolojisi desteği;

  • Hüzmeleme (Beamforming) teknolojisi desteği.

5 GHz Frekans Bandının Kullanımı

802.11ac kablosuz standardı yalnızca 5 GHz frekans bandını kullanır (802.11n ise 2,4 ve 5 GHz bantlarında çalışır).

2,4 GHz bandında çalışan çok sayıda cihaz nedeniyle, 5 GHz bandındaki sinyal çeşitli parazit türlerine daha az maruz kalır. 5 GHz bandının kullanılması daha serbest bir radyo spektrumu sağlayarak daha kararlı ve daha hızlı bir bağlantı sağlar.

Veri Aktarım Hızında Önemli Artış

Wi-Fi üzerinden gigabit hızları artık bir gerçek. Önceleri yalnızca bir olasılık olarak görünen bu hızlara artık ulaşılabiliyor.

802.11ac standardı, 7 Gbps'e kadar maksimum teorik bağlantı hızı sunar.

Kanal genişliğinin 80 MHz'e çıkarılması, mekansal akışların artırılması ve yeni 256-QAM modülasyonunun desteklenmesiyle veri aktarım hızını önemli ölçüde artırmak mümkün hale gelmiştir.

Kanal Genişliğinin 80 MHz'e Yükseltilmesi

802.11ac standardına uygun olarak, sinyal iletimi için kablosuz kanal genişliği 80 MHz'e çıkarılmıştır (isteğe bağlı* olarak kanal genişliği 160 MHz'e genişletilebilir).

İki katına çıkarılan kanal genişliği (40 MHz'e kadar kanal genişliği kullanan 802.11n ile karşılaştırıldığında), daha yüksek veri aktarım hızları ve daha iyi verim sağlar.

Mekansal Akış Sayısının Artırılması

Önceki 802.11n standardı 4 adede kadar mekansal akışa izin verirken, 802.11ac bu sayıyı 8'e çıkarmıştır (isteğe bağlı*).

Bir radyo sinyali farklı antenlerden eş zamanlı olarak iletildiğinde, çarpışmaları önlemek için iletimin ayrı mekansal akışlar aracılığıyla gerçekleştirilmesi gerekir.

MIMO (Çoklu Giriş Çoklu Çıkış) teknolojisi, birden fazla anten aracılığıyla birden fazla veri akışının aynı anda alınmasını/iletilmesini sağlar. Mekansal akış sayısı ne kadar fazlaysa, bunları iletmek ve almak için o kadar fazla anten gerekir. Bir cihaz aynı anda iletme/alma işlemi için ne kadar çok anten kullanırsa, maksimum veri hızı o kadar yüksek olur.

Yeni Yüksek Yoğunluklu 256-QAM Modülasyonu Desteği

802.11ac'nin yeni ve daha yüksek performanslı 256-QAM modülasyon sistemi, kablosuz veriminde artış sağlar.

64-QAM (802.11n üzerinde) ile karşılaştırıldığında, 256-QAM modülasyonu, veri aktarım hızını önemli ölçüde (yaklaşık %25'e kadar) artırır.

Örneğin, 802.11ac'de 40 MHz kanal genişliği, 1 mekansal akış ve 256-QAM modülasyonu kullanıldığında kanaldaki maksimum hız 200 Mbps iken, aynı parametrelere sahip 802.11n'de 64-QAM modülasyonu ile bu hız 150 Mbps'dir.

Cihaz tarafından kullanılan kanal genişliğini, mekansal akış sayısını ve modülasyon türünü bilerek, her durumda mümkün olan maksimum teorik veri aktarım hızını bulabilirsiniz.

Aşağıda, modülasyon türü, kodlama oranı, mekansal akış sayısı, kanal genişliği (20/40/80/160 MHz) gibi çeşitli parametrelere bağlı olarak 802.11ac'nin maksimum veri hızlarını gösteren bir tablo bulunmaktadır.

wifi5-01-en.png

Örneğin, 802.11ac standardının sağlayabileceği maksimum teorik hızı hesaplayabiliriz.

Tek bir mekansal akışta, 160 MHz kanal genişliği ve 256-QAM modülasyonu ile maksimum teorik hız 867 Mbps'dir. 802.11ac standardı isteğe bağlı olarak* 8 mekansal akışı destekler. 867 Mbps'yi 8 ile çarptığınızda, yaklaşık 7 Gbps'lik bir hız değeri elde edersiniz. Bu değer, her biri 150 Mbps hızında çalışan 4 mekansal akış kullanılarak ulaşılan 600 Mbps'lik 802.11n maksimum teorik hızının oldukça üzerindedir.

MU-MIMO Teknolojisi Desteği

802.11n standardında uygulanan MIMO teknolojisi, ağdaki cihazlar arasında aynı anda veri alımını/gönderimini sağlar. Ancak belirli bir anda, yalnızca bir cihaz veri alıp gönderebilirken diğerleri sıralarını bekler. 802.11ac standardı bu durumu önemli ölçüde iyileştirir. Standart dahilinde Çok Kullanıcılı Çoklu Giriş, Çoklu Çıkış (MU-MIMO) teknolojisi uygulanmıştır.

MU-MIMO, diğer cihazların sıralarını beklemediği çok iş parçacıklı bir iletim kanalı oluşturur.

MU-MIMO özellikli cihazlar aynı anda dört adede kadar veri akışı (dört istemciye kadar) iletebilir. Bu, kablosuz ağın daha verimli kullanılmasını sağlar ve ağdaki istemci sayısı önemli ölçüde arttığında meydana gelen gecikmeyi azaltır.

wifi5-02-en.png
Düşük Güç Tüketimi

Verimli güç kullanımı. 802.11ac yongaları, veri iletimi sırasında gücün ekonomik bir şekilde kullanılmasını sağlar.

Hüzmeleme (Beamforming) Teknolojisi Desteği

802.11ac, Hüzmeleme (Beamforming) yönlü sinyal şekillendirme teknolojisi için isteğe bağlı* desteğe sahiptir (bazen İletim Hüzmelemesi (Transmit Beamforming) veya Tx Hüzmeleme (Tx Beamforming) uyarlanabilir yönlü teknoloji olarak da anılır).

Bu teknoloji, sinyalin çeşitli nesnelerden ve yüzeylerden yansımasından kaynaklanan sinyal gücü düşüşü sorununu çözer.

Yönlü sinyal şekillendirme teknolojisi 802.11n standardı dahilinde kullanılmış olabilir. Yine de, o zamanlar standartlaştırılmamıştı ve genellikle farklı üreticilerin cihazlarıyla doğru şekilde çalışmıyordu.

Hüzmeleme (Beamforming) teknolojisi aşağıdaki gibi çalışır:

  • İstemcilerden alınan radyo sinyalleri, access point'in bu istemcilerin yerini belirlemesine yardımcı olur. Bu bilgiler dar bantlı bir sinyal hesaplamak ve oluşturmak için kullanılır (normal çalışmada, alıcıdan gelen sinyal her yöne eşit olarak yayılır, ancak Hüzmeleme (Beamforming) ile kesin olarak tanımlanmış bir yöne yönlendirilir ve bu, birkaç anten kullanılarak elde edilir).

  • Hüzmeleme (Beamforming) teknolojisi, müzik ve video akışı, oyunlar veya çok bant genişliği ve gecikmeye duyarlı uygulamalar için faydalı olan daha verimli bant genişliği kullanımına olanak tanır.

  • Hüzmeleme (Beamforming) özellikli cihazların uyumluluğu da uygulanmıştır. Artık, bir cihaz Hüzmeleme (Beamforming) teknolojisini destekliyorsa ve diğeri desteklemiyorsa, daha önce bu imkansız olmasına rağmen yine de birlikte çalışabilirler.

* — İsteğe bağlı destek, standart dahilinde bu özelliğin tüm cihazlar için geçerli olmayabileceği anlamına gelir.

802.11ac'nin İkinci Sürümü (Wave 2)

Bu revizyon önceki sürüme dayanmaktadır, ancak bazı önemli değişiklikler içerir, yani:

  • 1,3 Gbps'den 2,34 Gbps'e artırılmış performans;

  • Dört mekansal akışlı Çok Kullanıcılı MIMO (MU-MIMO) desteği eklendi;

  • Kanal genişliği 160 MHz'e çıkarılmıştır; 20 MHz genişliğinde sekiz standart kanal aynı anda kullanılır. Bu mod iki kat daha fazla bant kaplar ve bu durum, geniş bir kanal setini desteklemeyen bazı cihazlar için havada kesişmeyen ağlar düzenlemeyi imkansız hale getirir. 160 MHz kanalları, bu desteğe sahip olan ve parazitsiz 5 GHz radyo ortamında çalışan istemciler için uygundur;

  • 5 GHz bandındaki kanal sayısının artırılması.

Önemli

Bu makalede belirtilen tüm hızlar teorik olarak ulaşılabilir maksimum hızlardır. 802.11ac için gerçek maksimum hızlar, cihazda listelenenden daha düşük olacaktır. Cihazın her bir durumdaki performansı, kullanılan ekipmana, diğer kablosuz cihazların varlığına, oda yapılandırmalarına ve Wi-Fi ağlarını etkileyen diğer faktörlere bağlı olacaktır. Kabaca, 876 Mbps'ye kadar olduğu iddia edilen bir kablosuz hıza sahip bir Router, 400 Mbps'den daha hızlı aktarım yapmayacaktır.

Not

  1. 802.11ac, önceki kablosuz standartlarıyla geriye dönük uyumludur. Karma ağlarda (farklı 802.11 a/b/g/n standartlarına sahip cihazların kullanıldığı), tüm cihazlar destekledikleri standart sürümünden bağımsız olarak çalışacaktır.

  2. 5 GHz frekans bandını kullanmanın özelliklerinden de bahsetmek gerekir.

    • 5 GHz frekans bandındaki sinyal menzili (kapsama alanı), 2,4 GHz frekans bandındakinden daha azdır.

    • Mevcut 2,4 GHz kablosuz ağınızı kapsama alanı kaybı olmadan 5 GHz'e taşımayı planlıyorsanız, daha fazla access point'e ihtiyaç duyulacaktır (802.11ac ekipmanı genellikle eski standartlardaki cihazlara göre daha yoğun yerleştirilir).

    • 5 GHz frekans aralığında, çeşitli engellerde elektromanyetik dalga sinyalinin zayıflaması daha fazladır. Bu nedenle, kapsama alanındaki azalma özellikle kentsel ve iç mekan ortamlarında fark edilir. Örneğin, masif ahşap bir kapı sinyal seviyesini 2,4 GHz bandında yaklaşık 6 dB ve 5 GHz bandında 10 dB azaltır.

Daha fazla bilgi için WiFi ağlarını neler etkiler? Bozulmaların ve sinyal parazitlerinin temel kaynakları neler? makalesini okuyun.

Bu bölümde: